Plaza generalista bertsoaren erreproduzigarritasun teknikoaren garaian

Umetan, amonarekin joaten nintzen bertso-saioetara. Atze-atzean esertzen ginen, hitz eta barre lasai egin genezan; aspertuz gero, frontoira joan gintezen. Errimak asmatzera jolasten ginen: guztiak asmatzen zituen berak eta erdi haserretu egiten nintzen ni. “Aspertu naiz, ez nabil” esan, eta hurrengo ofizioan berrabiatzen genuen jolasa.

Pasa berri ditugu ihauteri festa gehienak eta kohesionatu dute komunitatea.
Baserri giroko herri askotan egin dira puska biltzeak eta dantzatu dira tokiko dantzak, seguruenik gure herri honen luze zabalean gehien errepikatu izan den festa klasea.

Burua bor-bor dabilenean, begi niniak dilataturik eta belarriak irekita, eskuek bere bidea egiten dute. Bolaluma hartzen da seigarren hatzamar bat bailitzan. Koadernoa da bertsolari jatorraren bidelagun ofiziala.

Urte dezente pasa dira Leitzako gaztetxoen bertso eskolako irakasle lanetan hasi nintzenetik. Aurten ere lan horretan nabil, ez bakarrik Leitzan. Ez da lan erraza bertso eskolako irakaslearena, esango nuke, gauza asko neurtu eta aurreikusi behar dira.

Martxoa. Inauterietako bestondoak gainetik kendu berri ditugun honetan hilabete ederra dugu aitzinetik; arratsaldeko argi orduak luzatzea ekarriko duen ordu-aldaketa, giro goxoa eta udaren atari den udaberriaren etorrera, abenduan hasi ziren Eskuz binakako pilota txapelketako finalak,… Aste-santuko opor-egun zaleek aurten apirila arte esperatu beharko dute baina tira,… pazientzia.

Gaia entzun. Hiru bide posible irudikatu. 20 segundo. Hiru bide = Hiru bukaera indartsu. Badauzkagu? Hau flojito, baina aurrera. 32 segundo. Sartu 10-8an. Joder, ez naiz kabitzen. Kendu “daukadalako”, jarri “baitut”. Bale, orain bai. 45 segundo. 4 errima. Egiteko, Hobeto, Tarteko, Ikusteko. Estutu, June, estutu. 57 segundo. Berdin dio. Ez dago denborarik. Ben-ga. Mikrofonoari heldu. 60 segundo. Hasi.

Boz goran pentsatzeko plaza jarri didate beraz. Zenbaitek kontrakoa usteko duen arren, errespetua ematen dit hitza publikoki erabiltzeak.

Aitortzen dut bakarkako lanak ez ditudala hagitz gustuko. Ofizioka aritzea bai; bertsotan, koplaka, puntuka,…baina gai zabal bat jaso eta ia hutsetik sortzen hasi behar hori …uf! Entzuleak harrapatuta gelditzeko moduko gai sinesgarri bat topatu, neurri luze bat hartu, antzinatik inork bota ez duen ideiaren bat ekartzen saiatu… sekulako nagikeria sortzen dit. Garai batean bakarkako lanak errazagoak ziren: “Etxalarko usategietatik pasatzen ari zaren usoa zara.Hiru bertso azpian dauden ehiztariei”. Horrela bai! Hiru ideia lotu eta pim-pam-pum, bertsoak eginak.

Urte berriak ekarriko al du bertsolaritzaren ekosistema deitzen diogun honetan ezer berririk? Ekarriko al du aldaketarik? Gertatuko al dira “gauzak”? Auskalo!