Frisian euskararen astea
Frisian euskararen astea –
Literatura, kantagintza tradizionala eta bertsolaritza izango ditu ardatz Holandan antolatu duten euskararen asteak
Europako kultur hiriburua da Leeuwarden eta antolatu duten ekimena Europako hizkuntza txikien aniztasuna erakusteko programaren baitan dago kokatuta, «hizkuntzen arteko harremanak estutu eta hizkuntza aniztasunaz kontzientzia hartzeko»
Holandako Frisian kokaturik dagoen Leeuwarden hirian euskararen inguruko astea egingo dute. Europako kultur hiriburua da Leeuwarden eta antolatu duten jarduera programa zabalaren baitan dago euskararen astea. Afuk (frisiera eta frisiar kultura sustatzen dituen erakundea), Euskaltzaleen Topagunea eta Etxepare Euskal Institutuaren arteko elkarlanari esker uztailaren 1etik 8ra euskara izango da protagonista Language Pavilionen (Hizkuntzen Pabilioia). Egitasmoak Europako hizkuntza txikien aniztasuna erakutsi, hizkuntza horien arteko harremanak estutu eta hizkuntza aniztasunaz kontzientzia sortzea ditu helburu.
Language Pavilion hiri erdiguneko Prinsentuin parkean kokaturik dagoen egurrezko eraikina da. Publikoari irekita dagoen gune honetara hurbiltzen direnek Europako hizkuntza txikiekin harremantzeko aukera dute musika, antzerkia, poesia, irakurketak, hitzaldiak, aurkezpenak, gastronomia eta bestelako kultur adierazpideen bidez. Martxoa eta urria bitartean, astero, Europako hizkuntza txiki ezberdin bat da protagonista.
Holandako eskualdeetako hizkuntza eta dialektoen, eta gaelikoa eta sorbiera bezalako hizkuntzen ostean euskararen txanda izango da uztaileko lehenbiziko astean. Ahozko literatura, kantagintza tradizionala eta bertsolaritza izango ditu ardatz euskararen asteak, eta, besteak beste, hitzaldiak, tailerrak eta kontzertuak egingo dira Xabi Paya bertsolaria eta Joxan Goikoetxea musikariaren eskutik.
Igandean, uztailaren 1ean, hasiko da euskararen astea sorbiar kulturaren (aurreko asteko protagonista) eta euskal kulturaren arteko topaketarekin. Hilaren 4an, asteazkena, Language Café (Hizkuntzen Kafea) delakoa egingo da. Jarduera horretan Xabi Paya eta Joxan Goikoetxeak euskal kantagintza tradizionalean oinarritutako kontzertua eskainiko dute.
Ekitaldi nagusia ostegunean izango da, uztailak 5, eta bi zati izango ditu. Lehenengo zatian Frisiako hainbat artistak bertako abestiak joko dituzte. Bigarren zatian, euskal artistek Bost hitz izeneko emanaldia eskainiko dute. Kontzertu honetan euskal kulturara leiho bat zabalduko dute, horretarako historia eta bost hitz konkretuk izan duten bilakaera baliatuz (arbola, trena, gerra, emakumea eta hizkuntza). Hitz hauen bidez publikoak Euskal Herriaren bilakaera ulertzeko parada izango du. Esaterako, ‘arbola’ hitzak Gernikara bidaiatu eta hainbat gai jorratzeko aukera eskainiko du: foru sistema, Picassoren koadroan islatutako bonbardaketa… Hitz horrek berak Argentinara bidaiatzeko aukera eskainiko du, Pedro Mari Otañoren bertsoak aitzakia bezala hartuta. Izan ere, Rosarion, bere etxe aurrean zegoen onbuari (Argentina ipar-ekialdeko zuhaitz tipikoa) bertsoak jarri baitzizkion.
Ostiralean, Xabi Paya eta Joxan Goikoetxeak bost jarduera labur eskainiko dituzte, bertsolaritza, kantagintza tradizionala eta ahozko literaturari lotuak denak.
Frisiarrek bertsolaritzan duten interesa aintzat hartuaz eta Joxan Goikoetxearen esperientzian oinarrituz, bertsotarako melodiak nola sortu erakusteko tailerra ere egingo dute. Halaber, egun horretan Language Pavilionera hurbiltzen direnek bertsolaritzaren sekretuak ezagutzeko eta euren hizkuntzan bertso bat sortzeko aukera izango dute.
Azkenik, historian zehar bertsolari ezberdinek euren bertsoetan nazioaren ideia nola islatu duten azalduko dute beste tailer batean. Euskararen asteak uztailaren 8an izango du amaiera. Egun horretan Man irlako gaelerari emango dio testigua. Ondorengo asteetan maltera, kornubiera, galegoa eta asturiarra ere pasako dira Language Pavilionetik, besteak beste.
